Kun je een samenlevingscontract laten ontbinden?

Dat kan, en je kunt het ook zelf doen. Hoe dat zit, leggen we uit.

Scheiden, uit elkaar gaan, afscheid nemen. Het is in de meeste gevallen niet de leukste tijd van je leven, dus kun je dat maar beter zo goed mogelijk organiseren. Als je ooit enthousiast bent gaan samenwonen en een samenlevingscontract hebt opgesteld is dat minder ingewikkeld dan voor wie getrouwd is. Maar hoe dan?

Laten we beginnen met de het lastigste scenario. Wie getrouwd is, heeft veelal een lange weg te gaan om de scheidingsprocedure zo verstandig mogelijk in te zetten en het huwelijk te ontbinden. Daar moet een rechter aan te pas komen.

Een makkelijker scenario is er voor wie enige tijd samen is geweest en de relatie heeft vastgelegd op basis van een samenlevingscontract. Dat is een stuk makkelijker. Emotioneel is het uiteraard een ander verhaal, maar juridisch gezien hoef je niet naar de rechtbank en je hebt ook geen advocaat nodig. Er is wel een aantal zaken waar je aan moet denken, of het nu nodig is of niet. We gaan ze langs.

Waar moet je (niet) aan denken

Volgens de wet is er bij een samenlevingscontract geen sprake van partneralimentatie. Je gaat beiden zelfstandig verder, ook financieel. Dat betekent dat je zelf in je onderhoud gaat voorzien en geen aanspraak op elkaars geld maakt. Ook wat betreft het pensioen niet. Ieder houdt zijn eigen pensioen. Er kan een uitzondering worden gemaakt, voor zowel alimentatie als pensioen, maar dat moet je in alle gevallen samen afspreken.

Het is wel van belang dat je samen afspraken maakt over de zorg voor de kinderen. Daar komt een ouderschapsplan aan te pas waarin je alle mogelijk te maken afspraken over de opvoeding van de kinderen in vastlegt. Dat betreft onder meer de omgangsregeling en de financiële zaken. Wanneer is het kind of zijn de kinderen bij de ene ouder, wanneer bij de andere. Hoe wordt een en ander georganiseerd tijdens de feestdagen en wat spreken jullie af over de schoolvakanties? Wie regelt het vervoer naar de muziekles of de sportclub, en wie betaalt dat? Daar maak je samen afspraken over. Kinderalimentatie behoort dan ook zeker tot de mogelijkheden.

Hetzelfde of een ander huis?

Als je een samenleving stopt, betekent het dat een van beiden in de huidige woning blijft en de ander verhuist. Bij een koopwoning heb je afspraken te maken over wie de woninglasten dan overneemt. Het is belangrijk deze zakelijke kant vast te leggen, er moet immers een eigendomsoverdracht plaatsvinden bij de notaris. Het kan natuurlijk ook dat je beiden besluit om de woning te verkopen en allebei op zoek gaat naar een ander huis.

Cd van jou, cd van mij. Zo kan het gaan. Kijk in het samenlevingscontract welke afspraken je daar eerder over hebt gemaakt. Hoe is de verdeling van de spullen die van jullie samen zijn? Wat had je al toen je ging samenwonen? Zijn er schulden misschien? In alle gevallen is het belangrijk dat je samen de verdeling toepast die in het contract stond of samen tot iets anders komt. Daar ben je vrij in, mits je het er allebei over eens bent.

Met een brief ben je klaar

En dan de officiële ontbinding van het contract. Dat contract blijft geldig als je niets doet. Ook al is alles verdeeld en heb je nieuwe afspraken gemaakt. Best een beetje vreemd, maar je moet nu eenmaal iets op papier zetten naar de ander over het feit dat jullie samenzijn stopt. Je stuurt elkaar een brief met daarin de mededeling dat de samenleving beeïndigd wordt. Daar komt geen notaris tussen. Er zijn voorbeeldbrieven, maar je kunt het ook zelf doen. In een paar zinnen.

Als dat laatste voor één van beiden niet opgaat, -niet altijd gaat het immers in harmonie- is het verstandiger om een aangetekende brief aan je partner te sturen. En moeten er heel andere afspraken worden gemaakt voor de verre toekomst, dan kan een notaris daar helderheid over geven en de zaken officieel vastleggen. Dat kan overigens ook gedaan worden samen met een advocaat of een mediator. Daar zijn dan wel weer kosten aan verbonden.